A dan Z ye Baharatlar ve Özellikleri

A

Acı Kırmızı Toz Biber

Acı ve tatlı taze biberlerin kurutulup, dövülmesinden elde edilir.Sıcak yöre yemeklerinin çoğunda kullanılır. 
 

Adaçayı

Ballıbabagillerden kokulu bir bitkidir. Ege bölgesinde, çay yapılan bir aromalı ot. Avrupa mutfaklarında kızarmış patateslerin, hamurlara koyulan yağların kokulandırılmasında, salamuralarda, etlerin dinlendirilmesinde vs kullanılır.

Anason

Anayurdu Mısır olan anason, maydanozgillerden bir bitkinin küçük, yeşilimsi, taylı ve baharlı bir tohumudur. Hamur işlerinde, rakıcılıkta, gevreklerde, çöreklerde kullanılır.

Ardıç

Kozalaklılardan, yaz, kış yapraklarını dökmeyen, güzel kokulu, siyahımsı, yuvarlak yemişleri bulunan bir ağaççıktır. Kümes hayvanlarının etlerinin pişirilmesinde ve dinlendirilen etlerde kullanılmaktadır.

B
 
Beyaz Toz Biber

Karabiberin dış kabuğu alınmış ve öğütülmüş olanıdır. Karabiberden daha keskin kokuludur ama tadı karabibere göre daha hafiftir.

Biberiye

Küçük, kalınca, ensiz ve kokulu olan yaprakları et yemeklerinde ve soslarda kullanılır. Tazesinin kullanıldığı her yerde kullanılabilir

C,Ç
  
Çemenotu

Sert, kahverengimsi sarı renkli bir tohumdur. Öğütülmüş hali turşularda, çorbalarda, soslarda, güveçlerde ve et yemeklerinde kullanılır.

Cevz-i Bevva

Sıcak bölgelerde yetişen bir ağacın bir meyvesidir. Rendelenerek toz haline getirilir,  beşamel soslarda, et, dolma ve sarmalarda kullanılır.

Çörekotu

Çöreklerde ve ekmeklerin üzerine pişirilirken serpilir. Salatalarda da kullanılabilir.

D
  
Defne

Et ve balık yemeklerinde, soslarda ayrıca bazı turşu ve konservelerde kullanılır. Çok faydalıdır.

Dereotu

Maydonozdan sonra en çok  kullanılan taze ot. Sindirimi kolaylaştırıcı bir bitkidir. Birçok salata ve zeytinyağlı yemeklerde kullanılır.

Dolmalık Fıstık

Dolma içlerinde kullanılır. :P

E - F

Fasulye otu

Özellikle kurufasulye ya da diğer baklagiller pişirilirken katılırsa iyi lezzet veren bir ottur. 

Frenk fesleğeni

Nanegillerden tropik kökenli bir ot. Domatesle mükemmel bir uyumu vardır. Patlcan ve biberli yemeklerle tavsiye edilir. Sarmısakla birleştiğinde biberli bir tat kazanır.

Frenk maydanozu

Yerli maydanozun kıvırcık yapraklısıdır. Kokusu daha hafiftir. Süslemeye çok uygundur.

G - H

Hardal

Tohumu un durumuna getirilir ve sirkeyle karıştırılarak macun kıvamında bir karışım yapılır. Izgara etlerin yanında ve bazı soslarda kullanılır.

Haşhaş Tohumu

Mavi-siyah veya  beyaz renkte olur. Ekmek, çörek, börek gibi fırın ürünlerinde kullanılır.Ayrıca kavrularak salata, kanape, meze ve sebze yemeklerine de katılabilir.

Hintcevizi

Bir diğer adı müskattır. Beşamel sos ve benzerleri ile peynirli yemeklerde kullanılır. Acımsı tadından ötürü çok az miktarlarda kullanılmalıdır.

K 
 
Karabiber

Kuru ve siyah tanelerinin baharlı ve acı bir tadı vardır. Hemen hemen her türlü yemekte bütün veya toz durumda kullanılabilir

Kakule

Sıcak iklimlerde yetişir. Tohumları küçük ve beyazımsı renktedir. İştah açıcı ve mide bozukluklarını giderici özelliği vardır, hem baharat, hem de ilaç olarak kullanılır.

Karanfil

Bu bitkinin koyu renkli, küçük çivi biçimindeki tomurcukları kurutulur ve öğütülerek toz haline getirildikten sonra veya dövülmeden tane olarak kullanılır. Kompostolarda, bazı tatlılarda, şerbetlerde, keklerde, dondurmalarda, soğanla birlikte bazı yahnilerde kullanılır. Elma ile ilginç bir uyumu vardır.

Kerbel

Bir maydanoz türüdür. Salatalarda kullanılır.

Kereviz Tozu

Kökleri ve yaprakları sebze olarak kullanılan bir bitkidir kendisi. Genelde pişirilerek yenir. Bazı yerlerde yaprakları çiğ olarak da kullanılmaktadır.

Kekik

Etlerde, ızgaralarda, sebzelerde ve balıklarda kullanılır. Özellikle çorbalarda nane gibi kekik de bol kullanılır.

Kimyon

Genel olarak toz halinde kullanılmaktadır. Köftelerde, bazı et yemeklerinde ve sucuk yapımında kullanılır.

Kişniş

Kişniş genellikle şuruplarda ve likörlerde  kullanılmaktadır. Kişniş şekeri pastacılıkta ve bazı et yemeklerinde de kullanılmaktadır. Bitkinin yaprak ve filizleri de çorba ve salatalara doğranarak yenir.

Köftebaharı

Köftelerde kullanılır.

Köri

Kimyon, biber, zerdeçal, kişniş, karanfil, kakule, zencefil, hintcevizi, demirhindi ve acı kırmızı biberden oluşan bir karışımdır.

Kuru Tarhun

Tazesinin kullanıldığı her yerde kullanılır. (Tam ne olduğunu ben bilmiyorum...)

Kuşüzümü

Pilav, dolma içleri ayrıca bazı tatlılarda kullanılır.

M

Maydanoz

Her türlü salata ve yemekte kullanılır. Kök maydanozda ıtırlı bir yağ bulunduğundan bazı soslarda ve yemek sularında bu köklerden faydalanılır. 

Melisotu

Salata ya da taze meyveler ile kullanılır.

Mercanköşk

Kekiğe benzer bir ottur. Salatalardan başka et yemeklerinde, sebzelerle de kullanılır. Genellikle yemeğe pişmesine yakın konur. Sindirimi kolaylaştırıcı bir etkisi olduğundan, av etleri gibi sindirimi zor yemeklerde mutlaka kullanılır.

Miskotu

Kaz, ördek, yılanbalığı gibi yağlı yiyeceklerde ve yahnilerde kullanılır. Vermut tipi bazı şarapların yapımında vazgeçilmez bir ot olduğu bilinir.

Muskat

(küçük hindistan cevizi) Kullanılan kısmı tohumudur. Antiseptik, iştah açıcı, mide ve kalbi kuvvetlendirici ve safra taşlarının erimesine yardımcı olduğu söylenir.

N 

Nane

Çorbalardan sebzelere kadar pek çok yemekte kullanılır. Etlerden koyun ve kuzuya konulur.Ayrıca genellikle salatalarda da kullanılır.

P
  
Pembebiber

Soslarda, et ve balık yemeklerinde kullanılır.

Pimpinel

Bir anason türüdür. Çorba, sebze ve balık yemeklerinde kullanılır.

Pul Kırmızı Biber

Acı taze biberlerin kurutularak pul haline getirilmesi ile yapılır.

R 
 
Rezene

Anason kokulu bir ottur. Yaprakları dereotuna benzeyen, kökü de sümbül soğanını andıran bu bitkinin yemeği ve salatası yapılır.

Roka

Yaprakları turp yaprağına benzeyen bir bitkidir. Salata olarak veya tava ve ızgarada pişirilmiş balık yemekleriyle birlikte yenir. Süslemelerde de kullanılır.

S
  
Safran

Kullanıldığı yemeğe sapsarı bir renk verir. Keskin ve hafif acımsı bir tadı vardır. Bazı balık ve deniz mahsulleri yahnilerinde, pilavlarda ve sütlü, pirinçli tatlılarda kullanılır. Zeytinyağında erimez. Safrandan zerde adı verilen bir tatlı da yapılır.

Sumak

Toz haline getirilerek kullanılmaktadır. Ekşimsi bir tadı vardır. Kebaplara ve bazı salatalara kullanılır.

Susam

Simit ve benzer çeşitli hamurlu yiyeceklerde veya tahin yapmında kullanılır.

T 
 
Tarçın (çubuk)

Bazı pasta, kek, bisküvi ve sütlü tatlılarda ayrıca boza, salep gibi içeceklerde kullanılır.

Tarhun

Bazı soslarda,  salçalı et yemeklerinde, soslarda, yumurtalarda ve salatalarda kullanılır.

Tatlı Kırmızı Toz Biber

Tatlı kırmızı biberlerin kurutulup toz haline getirilmesiyle elde edilir. .

Tere

Bu bitkinin yaprakları genellikle salata olarak yenir. Süslemelerde de kullanılır.

Toz Tarçın

Bildiğiniz tarçın.

V 

Vanilya

Meksika kökenli bir baharattır. Pastacılık ve şekercilikte krema, kek, dondurma, komposto, poşe meyveler ve sütlü tatlıları lezzetlendirmek için kullanılır.

Y 
 
Yenibahar

Kullanılan yeri meyvesidir. İştah açıcı, gaz söktürücü ve kabıza karşı etkilidir. Mutfakta ise etli yemeklerde, köfte, sosis, çeşitli tatlı ve dolmalarda kullanılır.

Z 

Zencefil

Bir bitkinin toprak altında kalan gövdesinin kurutulmasıyla elde edilir. Genellikle şerbet, meşrubat ve likör yapımında kullanılır.

Zerdeçal

Yaprakları sivri uçlu, çiçekleri sarı renkte bir bitkidir. Et, balık, yumurtalı yemeklere katılır. Bazen safranın yerine de kullanılmaktadır.